Arts en onderzoeker Machteld Huber vroeg aan ruim 2.000 mensen wat zij verstaan onder gezondheid. Wat blijkt? Het gaat mensen niet alleen om hun lichamelijke gezondheid. Ze vinden vooral een betekenisvol leven belangrijk. Positieve gezondheid is een benadering binnen de gezondheidszorg die niet de ziekte, maar een betekenisvol leven van mensen centraal stelt. De nadruk ligt op de veerkracht, eigen regie en het aanpassingsvermogen van de mens en niet op de beperkingen of ziekte zelf.
Mensen worden aangesproken op hun vermogen tot actie en niet benaderd als passieve zieke of als patiënt. Positieve gezondheid betekent dat iemand zingeving ervaart en vaardigheden ontwikkeld heeft om de uitdagingen van het leven aan te kunnen. Er zijn zes dimensies (of indicatoren) waarmee positieve gezondheid in kaart wordt gebracht:
- lichaamsfuncties (bijvoorbeeld: ik voel me gezond en fit)
- mentaal welbevinden (bijvoorbeeld: ik voel me vrolijk)
- zingeving (bijvoorbeeld: ik ken mijn plek, ik heb vertrouwen in mijn toekomst)
- kwaliteit van leven (bijvoorbeeld: ik geniet van mijn leven)
- meedoen (bijvoorbeeld: ik heb goed contact met andere mensen)
- dagelijks functioneren (bijvoorbeeld: ik kan goed voor mezelf zorgen)
De zes dimensies zijn verwerkt in een zogenaamd spinnenwebdiagram. Het spinnenweb is bedoeld als leidraad voor een gesprek, bijvoorbeeld tussen arts en patiënt over diens gezondheid en welbevinden volgens de zes dimensies en de eventuele wens om iets te veranderen. Niet het oordeel van de professional staat centraal, maar dat wat de persoon zelf belangrijk vindt en waar hij of zij aan wil werken.
Ook GGD Zeeland gaat uit van positieve gezondheid. De nadruk ligt niet op beter maken, maar op beter vóelen. En dat hangt af van veel meer dan alleen het lichamelijk functioneren van mensen. Zijn ze positief gestemd? Weten ze hun leven betekenis te geven? Zijn er voldoende sociale contacten? is het mogelijk om voor zichzelf zorgen? Hoe ervaren ze de kwaliteit van hun leven?
We gaan daarbij uit van wat mensen zelf kunnen doen. In plaats van hun beperkingen, benadrukken we hun mogelijkheden. We leggen de focus op gezondheid, in plaats van op ziekte.