Een teek lijkt op een plat spinnetje. Teken zitten in bossen, duinen, heidegebieden, weilanden, parken en tuinen. Meestal in de buurt van bomen of struiken, in hoog gras of tussen dode bladeren. Teken bijten zich vast in je huid. De meeste mensen worden gebeten tussen maart en oktober.
Wat zijn de risico’s van een tekenbeet?
In Nederland kunnen teken de ziekte van Lyme en tekenencefalitis overbrengen.
Ziekte van Lyme
Sommige teken zijn besmet met een bacterie die de ziekte van Lyme kan veroorzaken. Als je een teek binnen 24 uur verwijdert, is de kans op de ziekte van Lyme vrijwel uitgesloten. De ziekte van Lyme is te behandelen met antibiotica. Hoe eerder je medicijnen krijgt, hoe groter de kans dat je weer helemaal beter wordt.
Tekenencefalitis
Tekenencefalitis is een ziekte met koorts en hersenvliesontsteking of hersenontsteking. Deze ziekte krijg je door een beet van een teek die het TBE-virus bij zich heeft. In sommige landen komt dat virus bij teken veel voor. In Nederland kwam tekenencefalitis tot enkele jaren geleden niet voor. Maar in het voorjaar van 2016 vond het RIVM bij een test twee Nederlandse teken die het virus bij zich hadden. De andere 1400 onderzochte teken hadden het virus niet. De kans dat je in Nederland te maken krijgt met een teek met de ziekte is dus erg klein.
Heb je een tekenbeet (gehad)?
Neem in deze gevallen contact op met je huisarts:
- Als het niet lukt de teek te verwijderen.
- Als de teek misschien langer dan 24 uur in je huid heeft gezeten.
- Als je na een paar dagen tot weken een rode vlek op de plek van de tekenbeet krijgt.
- Als je na een paar dagen tot maanden griepachtige klachten krijgt: koorts, spierpijn of pijn aan je gewrichten.
Krijg je een klein, rood plekje op de plek van de beet? Daar hoef je je geen zorgen om te maken. Dat is een normale reactie van je huid op de beet.
Hoe voorkom je dat je door een teek wordt gebeten?
- Blijf op de paden.
- Loop niet in dichte struiken of hoog gras.
- Draag een broek met lange pijpen en een t-shirt met lange mouwen. En stop je broek in je sokken.
- Als je blote benen en armen hebt, smeer ze dan in met een middel waar DEET in zit (lees de aanwijzing op de verpakking).
- Het belangrijkste: controleer jezelf en je kinderen op teken als je in het groen bent geweest. Controleer extra goed in je liezen, knieholtes, oksels, bilspleet, randen van het ondergoed, achter je oren en rond de haargrens in de nek.
Hoe haal je een teek weg?
Hoe korter de teek op je lichaam zit, hoe kleiner de kans dat hij de ziekte van Lyme overbrengt. Haal de teek dus zo snel mogelijk weg. Doe dat op deze manier:
- Gebruik geen alcohol, jodium, zeep, olie of andere middelen voordat je de teek verwijdert.
- Gebruik een puntige pincet waarmee je de teek goed bij de kop kunt vastpakken. Er zijn ook andere tekenverwijderaars te koop, bijvoorbeeld bij de drogist of apotheek. Gebruik het product volgens de gebruiksaanwijzing.
- Pak de teek zo dicht mogelijk op de huid bij de kop beet en trek hem er langzaam uit.
- Het is niet erg als een stukje van de kop van de teek in de huid achterblijft. Dat komt er vanzelf weer uit, net als bij een splinter.
- Ontsmet het wondje (nadat je de teek hebt verwijderd) met 70% alcohol of jodium. Als je dat niet hebt, gebruik dan water en zeep.
Noteer het volgende in je agenda:
- De datum van de tekenbeet.
- De streek en het land waar je op dat moment was.
- De plek van je lichaam waar de teek zat.
Let in de eerste 3 maanden goed op of je op de plek van de tekenbeet een rode vlek krijgt.
Meer informatie
- Het RIVM heeft de app ‘Tekenbeet’ gemaakt. Deze app is gratis te downloaden in de Google Play Store en in de App Store.
- Op de website van het RIVM staat meer informatie en ook een filmpje over teken. Het RIVM heeft ook een folder gemaakt.
- Verder kan je de informatiebrief ‘ziekte van Lyme’ lezen en voor Duitse gasten is de Duitse informatiebrief ‘ziekte van Lyme’ beschikbaar.