Komt er afzonderlijk gezondheidsonderzoek langs de Westerschelde?

Nee, minister Ernst Kuipers heeft op 4 juli 2023 in een Kamerbrief aangegeven dat er geen afzonderlijk gezondheidsonderzoek komt langs de Westerschelde. De minister volgt hiermee het advies van het expertteam op. Een standpunt dat GGD Zeeland deelt. De GGD ziet veel argumenten om geen bloedonderzoek te doen, omdat:
  • het PFAS-bloedgehalte geeft geen informatie over individuele gezondheidseffecten, zolang niet bekend is bij welke bloedgehalten PFAS welke gezondheidsschade kan optreden;
  • er is geen duidelijk gezondheidsadvies bij (een hoog gehalte van) PFAS in het bloed. Er is geen behandeling mogelijk om PFAS uit het bloed / uit het lichaam te krijgen;
  • het bloedonderzoek is een momentopname en geeft geen informatie over een al of niet hogere blootstelling aan PFAS in het verleden;
  • de betekenis van het PFAS-gehalte in het bloed is onduidelijk: er is geen ‘normaalwaarde’.

Welke onderzoeken worden gedaan naar de gezondheidsrisico’s van PFAS?

In januari 2023 is het RIVM in opdracht van het ministerie van Infrastructuur en Milieu een meerjarig PFAS-onderzoeksprogramma gestart. Doel is om verder inzicht te krijgen in de actuele blootstelling aan PFAS van de Nederlandse bevolking en welke bronnen daaraan bijdragen. Dit zal een basis geven om te bepalen welke maatregelen nog meer effectief zijn om de blootstelling te verminderen. Daarnaast wordt onderzoek opgezet om de effecten van de maatregelen langjarig te kunnen volgen. Het onderzoeksprogramma loopt tot eind 2025. Meer informatie: Onderzoeksprogramma PFAS | RIVM

Kan ik mijn bloed laten onderzoeken op PFAS?

Inderdaad, het is mogelijk om via sommige commerciële laboratoria of ziekenhuizen een test te doen om de PFAS-waarden in het bloed te meten. De GGD raadt dit echter niet aan. Een bloedtest voor PFAS geeft geen informatie over de gevolgen voor je gezondheid, aangezien PFAS slechts één van de risicofactoren is voor gezondheidsproblemen. Andere factoren, zoals genetische aanleg, leefstijl en andere omgevingsfactoren, spelen ook een belangrijke rol bij het ontstaan van ziekten. De testresultaten hebben geen voorspellende waarde over toekomstige gezondheidsproblemen en kunnen niet direct worden gekoppeld aan een bestaande aandoening. Bovendien is er geen behandeling beschikbaar om de PFAS-waarden in het bloed te verlagen.

Gaat de GGD bloedonderzoek bij omwonenden van de Westerschelde doen?

Nee. GGD Zeeland heeft advies gevraagd aan de Expertgroep Gezondheidsonderzoek en Nazorg na rampen en (milieu-) incidenten van het RIVM. Deze Expertgroep ontraadt op dit moment bloedonderzoek (biomonitoring) als deel van een regionaal gezondheidsonderzoek. In lijn met het advies van het Crisis Expertgroep wordt eerst het landelijk programma PFAS afgewacht. Daarna kan een betere inschatting gemaakt worden van het nut van lokaal gezondheidsonderzoek bij omwonenden.