PFAS in (oppervlakte) water

PFAS-verontreiniging in zwemwater

PFAS komen overal om ons heen voor, zoals in ons voedsel, drinkwater, de lucht en zelfs in het zwemwater. Volgens het RIVM krijgen Nederlanders te veel PFAS binnen, dus elke extra hoeveelheid is niet goed. Dit betekent echter niet dat zwemmen gevaarlijk is. PFAS komen in ons lichaam als we ze inademen, inslikken of via de huid opnemen. De meeste PFAS komen we binnen door eten en drinken. Als je zwemt, krijg je PFAS vooral binnen door het water dat je inslikt. Na het zwemmen kunnen er ook kleine hoeveelheden PFAS en andere stoffen, zoals bacteriën en virussen, op je huid zitten. Het is daarom altijd goed om te douchen na het zwemmen in open water, of in ieder geval je handen te wassen voordat je iets eet.

Gezondheidsrisico's beperken

PFAS vormt meestal geen gezondheidsrisico voor zwemmers als rekening wordt gehouden met een paar dingen:

Slik zo min mogelijk zwemwater en (zee)schuim in.
Na zwemmen in open water is even douchen altijd een goed idee en als dat niet kan, was in ieder geval je handen voordat je iets eet.
Volg de adviezen van de provincie over zwemlocaties op en zwem dus niet op plekken met een negatief zwemadvies of zwemverbod.

Kijk voor alle informatie rondom PFAS-verontreiniging in zwemwater op de website van zwemwater.nl. Ook is er veel informatie te vinden op de site van Provincie Zeeland.
Zij hebben onderstaande praatplaten ontwikkeld in Nederlands, Engels en Duits.

Praatplaat PFAS en zwemmen (Nederlands)

Discussion board PFAS and swimming (English)

Sprechbild PFAS und Schwimmen auf Deutsch

Veelgestelde vragen

Het RIVM heeft advieswaarden opgesteld voor PFAS in oppervlaktewater (zoals meren, rivieren en sloten), die aangeven hoeveel PFAS er in het water mogen zitten zodat het veilig is om daaruit vis te eten gedurende iemands hele leven. Deze normen worden gebruikt door de GGD Zeeland om te adviseren over bijvoorbeeld het eten van vis uit de Westerschelde. Voor het gebruik van water uit deze oppervlaktewateren voor het besproeien van moestuinen zijn echter geen specifieke advieswaarden voor PFAS vastgesteld. Wel heeft het RIVM een geschatte risicogrens bepaald voor PFOS in water. Als de concentratie PFOS in het water lager is dan deze grens, verwacht het RIVM geen nadelige effecten op de gezondheid bij het gebruik van dit water voor het besproeien van moestuinen.

In zeeschuim kunnen bacteriën en schadelijke stoffen, zoals PFAS, zich ophopen. Het is daarom verstandig om te voorkomen dat je zeeschuim binnenkrijgt. Zorg ervoor dat kinderen en huisdieren niet in het zeeschuim spelen. Na het zwemmen in zee is het aanbevolen om een douche te nemen en altijd je handen goed te wassen voordat je iets eet, om blootstelling aan schadelijke stoffen te verminderen. Zie ook het bericht van Provincie Zeeland.

Ja, zwemmen in de Westerschelde op officieel aangewezen zwemwaterplekken is veilig. GGD Zeeland verwacht geen gezondheidsrisico’s door PFAS bij het zwemmen in de Westerschelde. Dit is bevestigd door extra metingen die Rijkswaterstaat heeft uitgevoerd en die door het RIVM zijn geanalyseerd. Naast PFAS wordt ook de waterkwaliteit en de fysieke veiligheid van het zwemwater nauwlettend gevolgd door de overheid. Het is aan te raden om alleen te zwemmen op officieel aangewezen zwemwaterlocaties. Alle aangewezen locaties, inclusief actuele informatie, zijn te vinden op de website van zwemwater.nl.

Het is inderdaad mogelijk dat zowel kinderen als volwassenen PFAS binnenkrijgen wanneer ze in contact komen met slootwater. Dit kan ook gebeuren wanneer slootwater wordt gebruikt om groenten of fruit te besproeien, aangezien PFAS in het water aanwezig kunnen zijn. Hoewel iedereen in Nederland al PFAS binnenkrijgt via voeding en drinkwater, is de extra hoeveelheid PFAS die mensen binnenkrijgen door af en toe contact met slootwater relatief klein. Het gezondheidsrisico is dan ook klein. Dit geldt eveneens voor het eten van groenten of fruit die af en toe met slootwater zijn besproeid. Het is echter altijd goed om voorzichtig te zijn en te letten op de kwaliteit van het water dat in contact komt met voedsel.

De GGD heeft geen expertise over gezondheidseffecten bij dieren. Als u zorgen heeft over uw huisdier of als uw huisdier klachten heeft dan kunt u het beste contact opnemen met de dierenarts.

Deze site wordt beschermd door reCAPTCHA en het Google privacybeleid en er zijn servicevoorwaarden van toepassing.

PFAS in (oppervlakte) water

PFAS-verontreiniging in zwemwater

Gezondheidsrisico's beperken

Veelgestelde vragen

Zijn er PFAS-normen voor oppervlaktewater?

Kan ik veilig naar het strand/in zee zwemmen?

Kan ik nog veilig zwemmen in de Westerschelde?

Kan slootwater een PFAS gezondheidsrisico geven?

Mijn hond of kat heeft gedronken/gezwommen in binnenwater. Moet ik mij zorgen maken?