Zitten er PFAS in voedsel en drinkwater?
In de meest recente publicatie van het RIVM staat dat we in Nederland te veel PFAS binnenkrijgen via voedsel en drinkwater. Hoewel de hoeveelheid PFAS lager is dan eerder berekend, kunnen er nog steeds nadelige effecten op de gezondheid ontstaan. Het RIVM adviseert de overheid daarom om het gebruik van deze stoffen te verminderen en ervoor te zorgen dat mensen minder in contact komen met PFAS.
Voor meer informatie, zie het onderzoek van het RIVM: Nieuw onderzoek bevestigt: mensen in Nederland krijgen te veel PFAS binnen.
Kan ik drinkwater uit de kraan blijven drinken?
Ja, je kunt gewoon kraanwater blijven drinken. De hoeveelheid PFAS die je met kraanwater binnenkrijgt, is klein. Voldoende water drinken is belangrijk om gezond te blijven.
Kan ik zelf gevangen vis, garnalen en/of zelf gestoken zeegroenten uit de Westerschelde eten?
Er is onderzoek gedaan naar het PFAS-gehalte in de Westerschelde. Hieruit blijkt dat volwassenen slechts heel beperkt vis, schaal- en schelpdieren uit de Westerschelde kunnen eten. Bij de berekeningen is aangenomen dat mensen de verschillende producten niet tegelijk consumeren.
Vis en garnalen uit de Westerschelde bevatten zoveel PFAS dat het beter is ze niet op te eten als je ze zelf vangt. Zelf geraapte schelpdieren uit de Westerschelde kunnen in beperkte mate geconsumeerd worden.
Lees meer: Resultaten PFAS voedselveiligheidsonderzoek Westerschelde bekend | Provincie Zeeland
Kan ik zelf gesneden lamsoor uit de Westerschelde eten?
Op basis van PFAS kan onbeperkt lamsoor worden gegeten. Maar naast PFAS komen mogelijk ook andere schadelijke stoffen vanuit de industrie in de Westerschelde terecht. Daarom adviseert GGD Zeeland om zelf gesneden lamsoor met mate te eten.
Lees meer: Resultaten PFAS voedselveiligheidsonderzoek Westerschelde bekend | Provincie Zeeland
Zit in vis, garnalen, schaaldieren en zeegroenten uit de winkel PFAS?
Ja, dit blijkt uit het onderzoek van het RIVM. Het advies is daarom om gevarieerd te eten. Het Voedingscentrum adviseert om één keer per week vis te eten, aangezien vis een onderdeel is van een gezonde voeding. Het eten van zelf gevangen vis of garnalen uit de Westerschelde wordt echter afgeraden. Het Voedingscentrum raadt ook af om regelmatig zelf gevangen zoetwatervis te eten, omdat hierin soms te veel PFAS kan zitten en er ook andere ongezonde stoffen aanwezig kunnen zijn.
Lees meer: Resultaten PFAS voedselveiligheidsonderzoek Westerschelde bekend | Provincie Zeeland
Is de vis die gevangen wordt door de beroepsvisserij veilig om te eten?
Ja, de Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit (NVWA) is verantwoordelijk voor de veiligheid van voedsel en voert controles uit op de beroepsvisserij in de Nederlandse binnenwateren.
Wat is het advies voor gebruikers van moestuinen in Reimerswaal?
De gemeente Reimerswaal heeft in hun bodemonderzoeken ontdekt dat de concentratie van PFAS in de bodem varieert en dat op sommige plaatsen de gehanteerde bodemgrenswaarde voor moestuinen wordt overschreden. Het is nog onbekend hoeveel PFAS vanuit de grond door groenten wordt opgenomen, maar dit wordt onderzocht. De resultaten worden halverwege 2024 verwacht. Tot de uitkomst van dit onderzoek bekend is, is het advies aan moestuinhouders in Reimerswaal om afwisselend te eten uit de moestuin en uit de winkel. Spoel groenten en fruit altijd goed af met water voordat je het eet en was regelmatig je handen.
Uitzondering Kruiningen
Voor tuiniers van het volkstuincomplex in Kruiningen geldt het advies om helemaal niet uit de moestuin te eten, zolang het onderzoek loopt.
Kan ik de eieren van hobbykippen nog eten?
Het is bekend dat stoffen in de grond, zoals zware metalen en dioxines, in kippeneieren terecht kunnen komen. Zelfs als de hoeveelheid stoffen in de grond niet zo hoog is. Uit onderzoek blijkt dat ook PFAS in kippeneieren kunnen komen. Het algemene advies is om te voorkomen dat kippen mogelijk verontreinigde grond binnenkrijgen. Dit kan door kippen te laten scharrelen op schone grond of zand, en door ze uit een bak te voeren.
De Nederlandse Voedsel- en Waren Autoriteit heeft landelijk onderzoek gedaan naar PFAS in eieren van hobbykippen. De resultaten toonden grote verschillen in de PFAS-waarden in de eieren. In sommige eieren zat te veel PFAS, in andere niet. Het is helaas niet mogelijk om te zien of een ei een te hoog gehalte aan PFAS bevat. We weten ook niet precies wat de bron van de aangetroffen PFAS is. Het Voedingscentrum heeft op basis van dit onderzoek een advies op haar website gezet.
Dat advies is: “Het is de meest veilige keuze om eieren uit de supermarkt, van speciaalzaken of van de markt te eten. Mensen die ervoor kiezen om eieren van eigen kippen te eten, krijgen het advies om deze af te wisselen met eieren uit de supermarkt.”
Zijn eieren uit winkels en supermarkten veilig om te eten?
Ja, eieren uit de supermarkt bevatten aanzienlijk lagere gehalten aan PFAS en blijven binnen de veilige Europese normwaarde. Deze worden regelmatig getest door Wageningen Food Safety Research (WFSR) in opdracht van de Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit (NVWA).