Stress
4 op de 5 Zeeuwse jongvolwassenen geeft aan zich wel eens gestrest te voelen door één of meerdere factoren, de helft voelt zich zelfs (zeer) vaak gestrest (zie figuur 1a).
Ze ervaren de meeste stress door studie of school, de combinatie van alles wat zij moeten doen en de eisen die zij aan zichzelf stellen (zie figuur 1b).
Op de meeste gebieden voelen vrouwen zich vaker (heel) vaak gestrest dan mannen en ook vaker op twee of meer gebieden. Hoe ouder de jongvolwassenen, hoe vaker ze stress ervaren. Vooral op het gebied van geldzaken of schulden, werk of bijbaan en de eisen die ze aan zichzelf stellen ervaren 21-25 jarigen vaker stress dan 16-17 jarigen.
Psychische klachten
Psychische klachten worden gemeten met de ‘Mental Health Inventory 5’ (MHI-5). De helft van de jongvolwassenen ervaart psychische klachten. Bijna twee derde hiervan voelt zich in het dagelijks leven wel eens beperkt door deze klachten en 1 op de 5 voelt zich zelfs vaak tot voortdurend beperkt door hun klachten (zie figuur 2).
Vrouwen ervaren vaker psychische klachten dan mannen. Ongeveer driekwart van de vrouwen met psychische klachten voelt zich in het dagelijks leven beperkt door deze klachten, tegenover de helft van de mannen. Ongeveer een kwart van de vrouwen voelt zich in het dagelijks leven vaak tot voortdurend beperkt door deze klachten.
Uitleg indicator
Psychische klachten
Psychische klachten zijn gemeten met de ‘Mental Health Inventory 5’ (MHI-5). Dit is een internationaal meetinstrument waarbij de psychische gezondheid gemeten wordt door middel van de volgende 5 vragen die steeds betrekking hebben op hoe men zich in de afgelopen vier weken voelde:
- Voelde je je erg zenuwachtig?
- Voelde je je kalm en rustig?
- Voelde je je neerslachtig en somber?
- Voelde je je gelukkig?
- Zat je zo erg in de put dat niets je kon opvrolijken?
Iedere vraag heeft de volgende 6 antwoordopties: voortdurend, meestal, vaak, soms, zelden of nooit.
Eenzaamheid
Langdurige eenzaamheid kan gevolgen hebben voor de ontwikkeling van jongvolwassenen [2]. Naast dat eenzaamheid voor mentale problemen zorgt (bijvoorbeeld laag zelfvertrouwen, depressieve klachten of zelfs suïcide gedachten), kan eenzaamheid ook zorgen voor gedragsproblemen (zoals overvloedig middelen gebruik of criminaliteit), lichamelijke problemen (zoals stress of slaapproblemen) of maatschappelijke problemen (zoals verhoogde zorgbehoefte, vroegtijdig schoolverlaten of criminaliteit).
Twee derde van de jongvolwassenen is eenzaam en bijna een derde is sterk eenzaam (zie figuur 3). Ze voelen zich vooral eenzaam omdat: zij niet genoeg mensen hebben op wie teruggevallen kan worden in geval van narigheid; ze een leegte om zich heen ervaren; of onvoldoende mensen om zich heen hebben, waarmee ze zich nauw verbonden voelen.
Vrouwen zijn vaker (sterk) eenzaam dan mannen, met name vaker (sterk) emotioneel eenzaam (het missen van een hechte intieme band met één of meerdere personen). Ondanks dat vrouwen meer mensen hebben op wie volledig vertrouwd kan worden, ervaren zij vaker een leegte om zich heen en voelen zij zich vaker in de steek gelaten dan mannen.
Uitleg indicator
Eenzaamheid
De vragen set over eenzaamheid bestaat uit zes stellingen waarop een totaalscore wordt berekend om te bepalen of een respondent eenzaam is.
- ‘Ik ervaar een leegte om me heen’;
- ‘Er zijn genoeg mensen op wie ik in geval van narigheid kan terugvallen’;
- ‘Ik heb veel mensen op wie ik volledig kan vertrouwen’;
- ‘Ik mis mensen om me heen’;
- ‘Er zijn voldoende mensen met wie ik me nauw verbonden voel’;
- ‘Vaak voel ik me in de steek gelaten’.
Elke stelling heeft de volgende drie antwoordcategorieën: ja, min of meer, of nee. Sociale eenzaamheid is gebaseerd op de totaalscore van stelling 2, 3 en 5. Emotionele eenzaamheid is gebaseerd op de totaalscore van stelling 1, 4 en 6.
Suïcidale gedachten
Het percentage jongvolwassenen dat de afgelopen 12 maanden serieus heeft gedacht om een eind aan het leven te maken, is zorgelijk. Een derde van de jongvolwassenen in Zeeland heeft het afgelopen jaar wel eens serieus gedacht aan suïcide. 1 op de 20 jongvolwassenen dacht hier zelfs (heel) vaak serieus over na (zie figuur 4). Vrouwen denken er vaker over om een eind te maken aan hun leven dan mannen.
Praten helpt
Denk jij aan zelfdoding of maak je je zorgen om iemand? Praten over zelfdoding helpt en kan anoniem via de chat op de site 113 of telefonisch via 113 of 0800 – 0113.
Slachtoffer
Mishandeling, verwaarlozing en seksueel misbruik veroorzaken veel stress. Een volwassene die als kind is mishandeld, kan zijn toevlucht zoeken tot verslaving, zelfverwonding en zelfmoord als de herinneringen aan het gezinsverleden ondraaglijk worden. Daarnaast mishandelt of verwaarloost, ongeveer een derde van de mensen die als kind mishandeld of verwaarloosd is, als opvoeder later ook zijn/haar eigen kinderen [3].
Meer dan de helft van de jongvolwassenen is wel eens slachtoffer geweest van geestelijke of lichamelijke mishandeling of een ongewenste seksuele ervaring. Bij bijna 2 op de 10 vond deze mishandeling thuis plaats.
Onder geestelijke mishandeling valt bijvoorbeeld: gepest, vernederd of uitgescholden; onder lichamelijke mishandeling valt bijvoorbeeld: geschopt, geslagen of vastgebonden; en onder ongewenste seksuele ervaring valt bijvoorbeeld: alles van zoenen, intiem aanraken tot seks.
Ongeveer twee derde van de vrouwen is wel eens slachtoffer geweest van mishandeling of ongewenste seksuele ervaring, tegenover ongeveer 4 op de 10 mannen. Ook zijn vrouwen vaker thuis slachtoffer (ongeveer een kwart, tegenover 1 op de 10 mannen).
Geraadpleegde bronnen, kijk voor meer informatie naar:
- [1] Bosmans, M., Marra, E., Alblas, E., Baliatsas, C., Vetten, M. de, Gameren, R. van, Schulpen, S., Moleman, Y., Bhattathiri, G., Gerbecks, J., Ditchev, L., Dückers, M. De gevolgen van de coronapandemie voor de gezondheid en het welzijn van de jeugd: een systematische literatuurstudie. Utrecht/Bilthoven: Nivel, RIVM, 2022.
- [2] Over eenzaamheid – Join Us (join-us.nu)
- [3] Gevolgen van kindermishandeling | Nederlands Jeugdinstituut (nji.nl)
ggdzeeland.nl