Mentale gezondheid jongvolwassenen nog altijd onder druk
Slechts de helft van de Zeeuwse jongvolwassenen (52%) beoordeelt de eigen mentale gezondheid als goed of zeer goed blijkt uit de Gezondheidsmonitor Jongvolwassenen 2024-2025. Uit eerdere gezondheidsmonitors blijkt al dat het mentaal welzijn van jongeren en volwassenen onder druk staat; bij jongvolwassenen is de situatie echter zorgwekkender. Veel jongvolwassenen voelen zich vaak gestrest, ervaren prestatiedruk en eenzaamheid.
1. Mentale gezondheid 2024
Wel is er een lichte verbetering te zien ten opzichte van 2022, vlak na de coronapandemie. De groep die zich vaak gestrest voelt is afgenomen (van 47% in 2022 naar 40% in 2024) en minder jongvolwassenen geven aan zich beperkt te voelen door psychische klachten (van 21% in 2022 naar 17% in 2024). Deze afname is ook landelijk terug te zien.
Factoren die een invloed hebben op de mentale gezondheid van jongvolwassenen
Uit het onderzoek blijkt dat verschillende risicofactoren, die de kans op mentale klachten verhogen, bij de helft van de Zeeuwse jongvolwassenen aanwezig zijn. Zo geeft 56% van de respondenten aan zich eenzaam te voelen. Bijna een kwart voelt zich zelfs sterk eenzaam. Ook prestatiedruk wordt door de helft van de jongvolwassenen ervaren, vooral vanuit zichzelf en ouder(s)/verzorger(s).
2. Eenzaamheid en prestatiedruk
De beperkte aanwezigheid van veerkracht, een belangrijke beschermende factor, komt duidelijk uit het onderzoek naar voren. Jongvolwassenen met een hoge mate van veerkracht kunnen zich goed door stressvolle gebeurtenissen heen slaan en herstellen snel na een moeilijke periode. Hoewel het percentage licht is gestegen in vergelijking met 2022, is slechts 56% van de jongvolwassenen veerkrachtig.
Ondanks de zorgen om de mentale gezondheid van de jongvolwassenen zijn er gelukkig ook belangrijke beschermende factoren voor de meerderheid aanwezig. Zo heeft 85% vertrouwen in de toekomst en is 83% tevreden met zichzelf. Ook is 83% van de jongvolwassenen voldoende weerbaar, zij kunnen goed voor zichzelf opkomen.
3. Beschermende factoren
Oplossingsrichtingen
Als we kijken naar welke factoren het sterkst samenhangen met mentale gezondheid, kunnen dit aanknopingspunten zijn voor gezondheidsbeleid. Als we mentaal welbevinden onder jongvolwassenen preventief willen verhogen, is inzetten op volgende punten van belang:
- Verminderen van de belangrijkste risicofactoren zoals prestatiedruk en eenzaamheid
- Versterken van een van de belangrijkste beschermende factor, namelijk veerkracht
- Behouden van aanwezige beschermende factoren zoals vertrouwen in de toekomst, tevreden met zichzelf en weerbaarheid
Achtergrondinformatie over het onderzoek
Hoeveel Zeeuwse jongvolwassen hebben aan het onderzoek meegedaan?
Van de Zeeuwse jongvolwassenen (16 tot en met 25 jaar) hebben er 3.435 de vragenlijst volledig ingevuld. Dit komt neer op 8,3% van de populatie jongvolwassenen in Zeeland.
Hoe zijn hun gegevens verzameld?
Van april tot en met juli 2024 hebben jongvolwassenen door heel Nederland de kans gehad om de vragenlijst digitaal in te vullen. De vragenlijst was in te vullen via een open link die via een online sociale media campagne gericht onder jongvolwassenen is verspreid.
Alle verzamelde gegevens zijn vervolgens anoniem verwerkt.
Waarom hebben we dit onderzoek gedaan?
Alle GGD’en in Nederland voeren de Corona Gezondheidsmonitor Jongvolwassenen 2024 – 2025 uit in het kader van de Integrale (populatie-brede) Gezondheidsmonitor COVID-19. Hierbij wordt samengewerkt met GGD GHOR Nederland, het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM), het Nivel en ARQ Nationaal Psychotrauma Centrum, die samen het netwerk GOR vormen. Het onderzoek is bedoeld om de fysieke en mentale gezondheidseffecten, als gevolg van de coronacrisis, inzichtelijk te maken. ZonMw is namens het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS) opdrachtgever van de monitor en faciliteert verbinding tussen lopende onderzoeken.
Hoe moet ik deze cijfers lezen?
Vanwege de betrouwbaarheid van de resultaten en de privacy van de respondenten hanteren we bij deze rapportage een minimum van 100 respondenten die de vraag ingevuld hebben en een minimum van 10 respondenten per specifiek antwoord. Indien de aantallen lager liggen, worden de cijfers niet weergegeven.
De belangrijkste Zeeuwse resultaten kun je hierboven lezen. Op de themapagina’s (bovenaan deze pagina aan te klikken) kun je verdiepende resultaten teruglezen. Ook deze resultaten zijn op Zeeuws niveau.
Alleen de significante verschillen (p < 0,05), oftewel niet berustend op toeval, worden toegelicht (bijvoorbeeld bij een vergelijking met de meting in 2022).
Door de wervingsmethode is het goed mogelijk dat bepaalde groepen jongeren meer geneigd zijn om een vragenlijst in te vullen dan anderen. Als de groep die meedoet aan een onderzoek niet helemaal vergelijkbaar is met de totale populatie, noemen we dat selectiebias. Om hiervoor te corrigeren is een vorm van weging toegepast: ‘standaardisatie’. Hierbij is de verdeling van respondenten in de data vergeleken met de werkelijke populatieverdeling van jongvolwassenen in Zeeland. Er wordt gecorrigeerd voor de achtergrondkenmerken: GGD-regio, leeftijd (16-17 jaar, 18-20 jaar, 21-25 jaar) en gender (in twee groepen: mannen en vrouwen).
De gestandaardiseerde Zeeuwse cijfers van dit onderzoek zijn slechts een benadering van de totale populatie jongvolwassenen in Zeeland.
Welke vragen zijn aan de jongvolwassenen gesteld?
Klik hieronder op ‘Vragenlijst Nederlands’ of ‘Vragenlijst Engels’ om de volledige vragenlijst te kunnen inzien:
ggdzeeland.nl