Aan de slag

Om te werken aan het terugdringen van gezondheidsverschillen hebben gemeenten feiten en cijfers nodig. De eerste stap betreft het in kaart brengen van kwantitatieve data op het thema gezondheidsachterstanden. GGD Zeeland heeft vanuit de gezondheidsmonitors data over de gezondheid van de Zeeuwse inwoners op gemeente- en wijkniveau.  

Onze adviseurs en onderzoekers publieke gezondheid gaan graag met jullie én de doelgroep in gesprek over deze data en eventuele aanvullingen vanuit andere bronnen. Klik hier voor meer informatie over de beschikbare Zeeuwse cijfers. 

Een voorwaarde voor het effectief aanpakken van gezondheidsachterstanden is het betrekken van de doelgroep. Ga samen in gesprek over behoeften, wensen én oplossingen. Het is belangrijk dat de doelgroep onderdeel is van het gehele proces. Co-creatie dient centraal te staan. De betrokkenheid van inwoners is essentieel om ervoor te zorgen dat een interventie, initiatief of aanpak geborgd en gedragen wordt door de gemeenschap zelf.  

Zet een stap verder dan alleen luisteren naar de doelgroep. Beperk de inspraak van inwoners niet tot inloopavonden, vragenlijsten of een panel. Laat de inwoners meebeslissen en mee creëren. Hiermee wordt de kans op gewenste resultaten vergroot en raken mensen betrokken vanuit intrinsieke motivatie. 

‘’Nu gebeurt het nog te vaak dat ervaringsdeskundigen aan tafel worden uitgenodigd, hun verhaal mogen doen en een cadeaubon krijgen, waarna de ‘hoog-geleerden’ samen gaan borrelen en beleid maken’’

– Tim ‘S Jongers*

*politicoloog, bestuurskundige en publicist van het boek Beledigende Broccoli. Bron; Van Gennep, Beledigende Broccoli, 4druk 2023.

Co-creatie met inwoners vraagt om een lokale aanpak en het verplaatsen in de leefwereld van mensen. De beleidswereld van beleidsmakers en de leefwereld van kwetsbare mensen dienen dichter naar elkaar toe te worden gebracht. Naast het proberen op een laagdrempelige manier inwoners te betrekken en mensen echt te laten meebeslissen, is het van belang dat er ook terugkoppeling plaatsvindt om de betrokkenheid vast te houden en voldoening te creëren. 

Onze adviseurs publieke gezondheid helpen jullie graag met het organiseren van gesprekken met inwoners en co-creatie met de doelgroep. 

Het terugdringen van gezondheidsachterstanden vraagt een domeinoverstijgende aanpak binnen de gemeente. Drie belangrijke onderliggende factoren van gezondheidsachterstanden zijn; ‘armoede, schulden en gezondheid’, ‘gezondheidsvaardigheden’ en ‘leefomgeving’. Deze factoren liggen vaak buiten het gezondheidsdomein. Voor het aanpakken van de leefomgeving is bijvoorbeeld een samenwerking tussen het fysiek en sociaal domein nodig. Voor het verbeteren van gezondheidsvaardigheden is juist weer een samenwerking met het onderwijsdomein van belang. Het is belangrijk het thema gezondheidsachterstanden bij deze andere beleidsterreinen te agenderen, toewijding te creëren en het samenwerkingsproces te faciliteren. Maak gezondheid een thema binnen alle beleidsdomeinen van de gemeente. 

De adviseurs publieke gezondheid helpen jullie als gemeenten graag het thema gezondheidsachterstanden bij de verschillende beleidsdomeinen te agenderen door het organiseren van inspiratiebijeenkomsten en/of focusgroepen.