Tuberculose, of kortweg TBC, is een infectieziekte die wordt veroorzaakt door een bacterie. Deze bacterie kan het lichaam infecteren, maar het komt vooral voor in de longen. De ziekte wordt vaak overgedragen door hoesten of niezen. Wanneer iemand hoest of niest, komen er kleine druppels met bacteriën in de lucht. Andere mensen kunnen deze bacteriën inademen en zo ook ziek worden.

De meest voorkomende vorm van tuberculose is longtuberculose. Dit betekent dat de bacterie zich vooral in de longen bevindt. Longtuberculose kan verschillende klachten veroorzaken, zoals langdurige hoest, vermoeidheid, gewichtsverlies en soms koorts.

TBC komt wereldwijd voor, maar in Nederland is het aantal gevallen de laatste jaren lager. Toch worden er jaarlijks ongeveer 900 mensen in Nederland gediagnosticeerd met tuberculose.

Besmettelijk

Er zijn twee vormen van tuberculose: een besmettelijke vorm en een niet-besmettelijke vorm. De besmettelijke vorm is open longtuberculose. Dit betekent dat de bacterie in de longen zit en door hoesten of niezen kan worden overgedragen op anderen.

Tuberculose is goed te behandelen met een langdurige medicijnkuur. Het is belangrijk om de medicijnen volgens het advies van de arts te blijven nemen, zodat de ziekte volledig geneest.

In Nederland is tuberculose minder vaak, maar door reizen naar landen waar TBC vaak voorkomt, blijft de kans op verspreiding bestaan.

Wat zijn de symptomen?

Door tuberculose kun je klachten krijgen als hoesten, moeheid, koorts en gebrek aan eetlust. Ook kan de ziekte leiden tot ontstekingen. In de longen, maar ook in andere lichaamsdelen, zoals nieren, gewrichten en klieren.

Plaatje van longen met een stethoscoop op een blauwe achtergrond
Afbeelding ter illustratie

Meldingsplicht voor artsen

Tuberculose is een ziekte waarvoor een wettelijke aangifteplicht geldt. Dit betekent dat als een arts tuberculose bij iemand vaststelt, de arts dit moet melden bij de tuberculosebestrijding van de GGD.

Door deze meldingen weet de GGD waar tuberculose voorkomt en hoeveel mensen er elk jaar ziek worden. Als dat nodig is, kan de GGD maatregelen nemen om te zorgen dat de ziekte zich niet verder verspreidt.

Begeleiding, bronopsporing en contactonderzoek

Zodra een arts TBC vaststelt bij een patiënt, volgt een zware en langdurige behandeling met medicijnen. Tijdens deze behandeling is er intensieve begeleiding door de sociaal-verpleegkundige van de GGD. Wij proberen te achterhalen waar en door wie de patiënt is besmet, dit wordt bronopsporing genoemd. Daarnaast inventariseren wij bij een open tuberculose de contacten van de patiënt. Zij worden voorgelicht over de risico’s van een eventuele besmetting en zo nodig onderzocht op tuberculose. Dit onderzoek bestaat uit: een huidtest (de mantoux), een röntgenfoto van de longen, een bloedonderzoek of een combinatie van deze drie.

Vaccinatie

Vaccinatie tegen tuberculose biedt geen volledige bescherming tegen de ziekte, maar het voorkomt wel ernstige gevolgen van TBC, zoals hersenvliesontsteking. De vaccinatie is vooral nuttig voor kinderen van buitenlandse afkomst, die vaak naar landen reizen waar veel tuberculose voorkomt.

Als je uit een land komt waar het risico op tuberculose hoger is, kun je twee maanden na je terugkomst een controle op tuberculose doen.

Keuringen en screening

Keuringen voor tuberculose worden gedaan in Goes en op locatie in de Mobiele Röntgen Unit. Meestal keuren we mensen die vanwege hun werk getest moeten worden op tuberculose, zoals zeevarenden.

Wij onderzoeken regelmatig mensen die een verhoogd risico op tuberculose hebben. Dit kunnen mensen zijn met een verminderde weerstand, zoals mensen die ziek zijn of bepaalde medicijnen gebruiken. Ook mensen met een leefwijze die de weerstand aantast, zoals verslaafden en daklozen, lopen meer risico.

Buitenlanders die uit een land komen waar veel tuberculose voorkomt en die voor langere tijd in Nederland blijven, worden bij binnenkomst meteen gecontroleerd op tuberculose. Enkele tijd later onderzoeken we ze opnieuw, om zeker te weten dat ze geen tuberculose kunnen verspreiden.

Bepaalde beroepsgroepen met een hoger risico op TBC, zoals mensen die in de zorg werken, krijgen ook regelmatig een screening.

Meer informatie of een afspraak

Wil je meer lezen over TBC? Kijk dan op de website van het Tuberculosefonds. Wil je een afspraak maken of een vraag stellen? Neem dan contact op met de tuberculosebestrijding van GGD Zeeland via tbc@ggdzeeland.nl.

De spreekuren zijn alleen op afspraak in:

  • Goes (Westwal 37)
  • Terneuzen
  • Vlissingen